czwartek, 26 kwietnia 2012

Mandala - niezwykła technika plastyczna

MANDALA - (KOŁO, ŁUK) -  JEST TO MOTYW ARTYSTYCZNY, WYSTĘPUJĄCY W SZTUCE BUDDYJSKIEJ.


Mandala buddyjska to harmonijne połączenie koła i kwadratu, gdzie koło jest symbolem nieba, transcendencji, zewnętrzności i nieskończoności, natomiast kwadrat przedstawia sferę wewnętrzności, tego co jest związane z człowiekiem i ziemią. Obie figury łączy punkt centralny, który jest zarówno początkiem jak i końcem całego układu. Istnieją różne rodzaje mandali. Są mandale oczyszczające, występują też mandale wzmacniające określone cechy lub poszczególne obszary ludzkiego życia. W najszerszym znaczeniu mandale są diagramami, które ukazują w jaki sposób chaos przybiera harmonijną formę. Najstarsze tego rodzaju wizerunki sięgają paleolitu. Daje się je także zauważyć na planie budowli starożytnego Egiptu, Babilonu czy Jawy.
żródło: www.wikipedia.pl

                                                                                        http://www.geocities.com/gelug_polska/text/jhado.tulku_poland.htm 

Budowanie świątyni w kształcie mandali miało na celu wyrażenie najwyższego ładu:

Wnętrze kopuły Bazyliki Św. Piotra - Watykan                     Kopuła kaplicy Zygmuntowskiej - Wawel






 Witraż z kolegiaty pod wezwaniem Św. Piotra i Pawła w Zawierciu

                                                                                                      zdjecia, żródło: www.mac.pl


Mandala znalazła zastosowanie również w edukacji najmłodszych. Stanowi ona znakomity pomysł do zabawy   z dziećmi. Rysowanie ich  kształci zdolności manualne i techniki rysunku, ćwiczy motorykę dłoni, uczy jak dobierać kolory, kształty, typ kreski, pozwala na wypracowanie własnego stylu. Tematyka mandali może być zróżnicowana, mogą one przedstawiać sceny z życia, przyrodę, pory roku, itd...

Proponujemy różne formy pracy z mandalą: 

• kolorowanie gotowych wzorów mandali (rysowanie kredkami, flamastrami, węglem) 
• malowanie (farbami, pastą do zębów, tuszem), 
• wypełnianie różnymi materiałami (ziarnami, tkaninami, bibułą, plasteliną), 
• wycinanie, 
• komponowanie z materiałów przyrodniczych, 
• kolaż,

Proponujemy również tworzenie mandali w plenerze (rysunki kredą, patykiem, układanie kompozycji z patyków, kamieni, liści, szyszek, kasztanów, nasion).

 Zasady pracy z mandalą:
  • wprowadzamy odpowiedni nastrój - tworzenie mandali powinno odbywać się w skupieniu, pracujemy w ciszy lub przy dźwiękach spokojnej muzyki relaksacyjnej; ostre światło zastępujemy małą lampką lub świeczką;
  • przybory i materiały przygotowujemy odpowiednio wcześnie, by później nic nas nie rozpraszało,
  • przed rozpoczęciem pracy staramy się wyciszyć - zamykamy oczy i spokojnie oddychamy,
  • kolory wybieramy instynktownie, nie trzeba kierować się zasadami doboru bartw, ważna jest spontaniczność.
 Mandale jako forma terapii dzieci
Jak wynika z obserwacji nauczycieli i psychologów, technika mandali uspokaja i wycisza również dzieci nadpobudliwe psychoruchowo (ilość dzieci w wieku szkolnym dotkniętych tym schorzeniem szacuje się na 3-5%), ułatwia koncentrację, prowadzi do wytrwałości i konsekwencji w działaniu, sprzyja wewnętrznej integracji. Z drugiej strony zauważono wzrost aktywności dzieci nieśmiałych, biernych, poprzez radość tworzenia otwierają się, stają się odważniejsze i bardziej komunikatywne w stosunku do rówieśników. Należy dodać, że specyficzna atmosfera, jaka wytwarza się podczas malowania, łagodzi napięcia, nieporozumienia i agresję wśród dzieci. I wreszcie, rysowanie mandali to dobra okazja do poznania warsztatu plastycznego, kształcenia zdolności manualnych i techniki rysunku, ćwiczy motorykę dłoni najmłodszych uczniów, uczy jak dobierać kolory, kształty, typ kreski, pozwala na wypracowanie własnego stylu.

Mandala naturalna: 





Elementy potrzebne do zabawy:
kamienie, szyszki, kasztany, muszle, ryż, kasze, soczewica, fasolki, orzechy, makarony


Opiekun układa na podłodze duży okrąg z kamieni, w środku tworzy dowolny wzór. Dziecko wypełnia pola wybranymi przez siebie elementami. Zabawa ma na celu pobudzanie zmysłów przez dotykanie różnych powierzchni, operowanie nimi. Dodatkowo pobudza wyobraźnię dziecka i jego kreatywność. Zabawa wycisza i uczy skupienia. Efekty są fantastyczne, nawet u małych dzieci.









Mandale gotowe do kolorowania:










Źródła:
1.Mandala - sposób na odprężenie i wyciszenie dla dzieci w wieku przedszkolnym, Praca zbiorowa, Wyd. Jedność 
2Mandale - Cztery pory roku Georg Bemmerlein Wyd. WIR 
3. Mandale do dekoracji klasy Georg Bemmerlein Wyd. WIR 

2 komentarze:

  1. Nie wiedziałam, że tak to się właśnie nazywa, miałam to w szkole, ale nikt mnie nie uświadomił, pamiętam, że my robiliśmy jedno wspólne- strasznie żmudna praca, ale cała grupa tak się wkręciła, że Pani miała nas " z głowy" i mogła zająć się np. wypełnianiem czegoś. Tak więc przyjemne z pożytecznym.

    OdpowiedzUsuń
  2. bardzo fajne :) muszę sobie gdzieś ściągnąć i też pracować z dzieciakami nad tym :)
    pozdrawiamy!

    OdpowiedzUsuń